De recente recalls van enkele WK oranjeproducten uit de winkels zet ook het bedrijfsleven, dat promotionele producten inzet, weer even op scherp. Recalls van premiums komen heel weinig voor. Maar een gewaarschuwd mens telt voor twee. Producten, dus óók promotionele producten, moeten voldoen aan strikte EU-wetgeving.
Het is 2011 en ING moet zijn spaarleeuwen terugroepen. Die partij premiums – de bekende spaarleeuw die jonge spaardertjes nog steeds cadeau krijgen bij het openen van een rekening – was destijds ondeugdelijk. Uit onderzoek was gebleken dat het lampje in de staart van het beest los kon raken. Als kleine kinderen dit in hun mond zouden steken, kon dit (zeer) gevaarlijke situaties opleveren. Problemen met premiums halen niet vaak de publiciteit, simpelweg omdat ze weinig voorkomen. En recalls van premiums zijn zeldzaam, dat blijkt ook wel uit het voorbeeld van de Spaarleeuw, dat alweer van drie jaar terug is. Deugen producten niet, dan wordt dit meestal al in een vroeg stadium ontdekt en nemen opdrachtgever en leveranciers de nodige maatregelen. Recalls komen veel vaker voor in de retail – sla de kranten er maar op na. En daar zitten ook grote namen bij, zoals Hema, Kruidvat, Ikea en grote automerken, die vrijwel allemaal wel met recalls te maken hebben gehad.
Klachten
En je kunt er de klok op gelijk zetten dat als er een EK- of WK-voetbal plaatsvindt, er altijd wel melding wordt gemaakt van het uit de markt halen van een aantal oranjeproducten. Tijdens dergelijke grote voetbalevenementen komen er veel oranjeproducten op de markt. De wet van de grote getallen brengt met zich mee dat daarmee dan ook het aantal klachten van consumenten over – vermeende – gevaarlijke producten toeneemt. Een overheidsinstantie als de NVWA (Nederlandse Voedsel- en Waren Autoriteit) moet hierop reageren. Maar de NVWA handhaaft ook, juist als er een EK of WK plaatsvindt, of als het carnaval weer aanbreekt en de winkels vol liggen met feestspullen en -kleding voor het carnaval. Zo valt op de website van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit te lezen dat inspecteurs van deze organisatie in de weken voor het WK 2014 ruim 20 winkelorganisaties bezochten om te kijken of aangeboden oranjeartikelen vol deden aan de productveiligheidseisen. Uit inspecties en tests in het productveiligheidslaboratorium van de NVWA bleek dat de
meeste oranjeartikelen door volwassenen veilig te gebruiken waren. Maar omdat veel oranjeartikelen niet voldeden aan de Speelgoedrichtlijn, adviseerde de NVWA ouders vooral jonge kinderen uit voorzorg niet te laten spelen met oranjeartikelen, aldus genoemde site.
Veiligheidswaarschuwing
De NVWA schrijft dat verschillende leveranciers van oranjeartikelen in de afgelopen periode veiligheidswaarschuwingen voor oranjeartikelen hebben gepubliceerd. “Deze oranjeartikelen werden
niet als speelgoed verkocht, maar kunnen door ouders en kinderen wel voor speelgoed worden aangezien. Daarom moeten deze producten voldoen aan de Speelgoedrichtlijn. Dit betekent dat ze veilig moeten zijn voor kinderen en dat er bijvoorbeeld geen kleine onderdelen loskomen die voor kinderen onder de 3 jaar verstikkingsgevaar kunnen opleveren,” aldus de tekst. Opvallend, schrijft de NVWA in zijn Factsheet Oranjeartikelen, is dat veel producten werden verhandeld als: decoratieproduct, niet voor 0-14 jaar, niet voor kinderen, geen speelgoed, wel speelgoed maar niet voor 0-3 jaar. “Mogelijke redenen hiervoor kunnen zijn dat deze producten als promotionele producten werden verhandeld met het oog op gebruik door volwassenen. In dat geval wordt voorbijgegaan aan het gegeven dat dit soort producten volgens de wet wordt geclassificeerd als speelgoed: omdat ze voldoen aan de definitie van speelgoed, buiten de oranje-actie ook als speelgoed worden geclassificeerd, de producten met naam en toenaam worden genoemd in de speelgoedregelgeving, normen, guidance documenten en de classificatie van speelgoed,” aldus de NVWA. Zo moest zelfs een doorgewinterde retailer als Albert Heijn een waarschuwing publiceren dat de WK Hup Holland Hamsters gevaarlijk konden zijn voor kleine kinderen. Het kleefstickertje op de achterkant van de hamsters kan loslaten met het risico van verstikkingsgevaar voor kinderen onder de 3 jaar.
Verantwoordelijkheid
Terug naar promotionele producten. Mensen vinden premiums gewoon leuk, en ze zijn van toegevoegde waarde voor merken en bedrijven. Bijna alle promotionele producten zijn wél in orde. De veiligheidswaarschuwingen aangaande oranjeproducten betroffen met name de in de winkels verkrijgbare producten. En de waarschuwingen betroffen vooral zaken die te maken hebben met de Speelgoedrichtlijn. En dan komen we op een belangrijk punt: duidelijk is dat die Speelgoedrichtlijn, en alle andere richtlijnen waar (promotionele) producten aan moeten voldoen, serieus genomen moeten worden. Iedere partij moet ook zijn verantwoordelijkheid serieus nemen.
Die verantwoordelijkheid heeft alles te maken met compliance. Compliance is hét issue voor de komende jaren. Transparantie van bron naar consument is daarbij van groot belang, evenals hoogwaardige kwaliteit van fabrikant en leverancier. Aan kwaliteit hangt weliswaar een prijskaartje, maar dat houdt niet in dat compliance synoniem is voor duur. De andere kant is dat de laagste prijs kan leiden tot problemen. Is er een groot prijsverschil met een andere aanbieder, wees dan alert! Want als fabrikanten moeten zien uit te komen met die lage prijs, moeten ze ergens op inschikken - met alle mogelijke negatieve gevolgen van dien.
Kwaliteit
Govert Verbeek (promotiemanager van Douwe Egberts) zei in dit verband eerder al eens in PromZ Magazine: “Onze ervaringen met producten uit China zijn goed, mede door onze inspanningen en die van onze leverancier. Als wij op een gegeven moment weten dat het goed zit met de arbeidsomstandigheden en de producten goed zijn, is het onze inspanning ook meer dan waard geweest,” aldus Verbeek. En dat brengt Verbeek op nog een cruciale factor voor succesvolle premiumacties, namelijk kwaliteit. “Alle premiums die we gebruiken zijn van hoogwaardige kwaliteit. Intern hebben we altijd discussies. Altijd krijg ik de vraag of het niet wat goedkoper kan. Natuurlijk, alles kan altijd goedkoper. Maar dat wil ik niet. Als ik het doe, dan doe ik het goed en anders niet. Ik wil dat onze premiums volgens de regels worden geproduceerd en dan moet je niet voor goedkoop gaan.” (Zie ook het interview met Miklos Markovits van Interimage op pag. 20 e.v.)
Bonafide
Compliance is absoluut óók een verantwoordelijkheid van de opdrachtgever. Wéét met wie je zaken doet. Pas op voor dat koopje bij die schimmige en onbekende internet-aanbieder die rechtstreeks uit China levert. Werk met leveranciers van promotionele producten die zaken doen met bonafide en ervaren fabrikanten en toeleveranciers die strenge normen aangaande kwaliteit, veiligheid en milieu hanteren en die de producten continu testen om te controleren of ze aan alle wet- en regelgeving voldoen. De leveranciers die zijn aangesloten bij branchevereniging PPP, bijvoorbeeld, hebben allemaal de PPP Code of Conduct, waarin compliance een belangrijk issue is, onderschreven.
Controle
Mr Alexander Singewald (Singewald Consultants Group) benadrukt ook het belang van compliance. “Compliance begint aan de bron,” zegt hij. “Controleer lokaal of er wordt voldaan aan EU-eisen, niet alleen wat betreft de Speelgoedrichtlijn, maar ook andere wetgeving. Ga met je leveranciers van promotionele producten om de tafel zitten en laat ze uitleggen hoe zij die compliance invullen. Wees eerlijk naar elkaar, zodat je ook eerlijk kunt
zijn over de premiums die je inzet.” Andere wetgeving, waar Singewald het over heeft, is bijvoorbeeld REACH, een Europese verordening over alles wat met chemische stoffen heeft te maken. Het beschrijft waar bedrijven en overheden zich aan moeten houden. Reach staat voor: Registratie, Evaluatie, Autorisatie en restrictie van Chemische stoffen. Een verordening is een wet die in alle landen van de Europese Unie geldt.
Learning
De Speelgoedrichtlijn is een lastige richtlijn, en daarom ook vaak een struikelblok. Een product valt sneller dan gedacht in de classificatie ‘speelgoed’. Een learning van de recente recalls is dat het altijd aan te bevelen is om het ‘worst case scenario’ voor ogen te houden. Kan het product worden gezien als speelgoed? Heeft het bijvoorbeeld vrolijke illustraties en felle kleuren die kleine kinderen leuk vinden, maakt het lawaai en bestaat het uit kleine, losse onderdelen? Hou er dan rekening mee dat het onder de Speelgoedrichtlijn kan vallen en handel daarnaar.
Singewald: “Het gaat altijd om het product zelf, ook al zeg je erbij dat het alleen is bestemd voor mensen die de pensioengerechtigde leeftijd hebben bereikt!” Veel promotionele producten vallen uitsluitend onder de richtlijn algemene productveiligheid. Daarnaast zijn ook regelmatig EU-richtlijnen van toepassing, zoals de Speelgoedrichtlijn. Als het gaat om speelgoed en veiligheid krijgt een zaak vaak meer aandacht, omdat kinderen kwetsbaar zijn, licht de NVWA desgevraagd toe.
Publiciteit
Geen fabrikant, importeur en leverancier van promotionele producten die problemen wil, maar dan nóg kan een product er door heen slippen, kijk alleen al maar naar de hamsters van AH. Recalls van promotionele producten zijn niet goed te praten, en zeker niet als er situaties kunnen ontstaan die gevaar kunnen opleveren. Maar gelukkig zijn ze zeldzaam. De controles bij fabrikant en leverancier zijn streng. Als het om ongevaarlijke onvolkomenheden gaat, zal de consument het premium gewoon niet meer gebruiken. Dat levert geen reputatieschade op, maar is natuurlijk ook geen beste zet van het bedrijf dat het premium cadeau deed. Wil je als bedrijf wat terug doen, zoek dan zelf de publiciteit op, zeggen marketingexperts. Maak duidelijk dat je de situatie zo goed mogelijk wil oplossen. Geef klanten een waardebon, bijvoorbeeld, waarmee ze later alsnog je premium − dat nu wel helemaal goed en veilig is − kunnen krijgen.