2023 NUMMER 6 - WWW.PROMZ.NL 51 De Tweede Kamer heeft een wetsvoorstel goedgekeurd dat een vertrouwenspersoon voor een grote groep bedrijven verplicht. Die vertrouwenspersoon kan zowel van binnen de organisatie komen, als van buiten. In beide gevallen zijn er verschillende zaken om op te letten. LUISTEREND OOR OP HET WERK Iedereen heeft recht op een veilige werkplek. Toch is de praktijk vaak weerbarstiger. Eén op de zes werknemers krijgt ooit te maken met ongewenst gedrag op het werk. Voorbeelden van seksueel wangedrag in de sport- en tv-wereld vullen alweer enige tijd de kolommen. Toch is seksueel grensoverschrijdend gedrag verantwoordelijk voor het kleinste percentage ongewenst gedrag op het werk. Intimidatie door een leidinggevende en pesten komen het meest voor, volgens informatie van de Landelijke Vereniging van Vertrouwenspersonen (LVV). Veel mensen kunnen zich vast nog wel die kwal van een baas herinneren die medewerkers om het minste of geringste uitkafferde. Collega’s die je het leven zuur maken zijn voor sommigen helaas alledaagse realiteit. Onder ongewenst wordt echter nog meer verstaan. “De Arbowet schaart er agressie onder, geweld, pesten, (seksuele) intimidatie en discriminatie. Daarbij gaat het altijd om de beleving van de melder, en duidelijk niet om de intentie van de dader en of ‘het maar een grapje was’”, zegt Inge te Brake, voorzitter van de Landelijke Vereniging van Vertrouwenspersonen. Voordat tv-programma The Voice of Holland in opspraak raakte, had volgens haar 41 procent van de werkenden geen toegang tot een vertrouwenspersoon. “Sinds die tijd hebben meer werkgevers er een aangesteld. We hopen nu dat het initiatiefwetsvoorstel ook door de Eerste Kamer komt. Dan worden bedrijven met tien werknemers of meer verplicht een vertrouwenspersoon te hebben en kunnen meer mensen worden geholpen.” Ontrafelen Werkgevers hebben een verantwoordelijkheid en zorgplicht om de werkvloer veilig te houden. Verschillende instrumenten kunnen daarbij helpen. Naast een gedragscode en klachtenreglement is de vertrouwenspersoon er een van. Het is iemand die fungeert als een luisterend oor bij wie iedereen in alle vertrouwelijkheid en geheimhouding zijn hart kan luchten. Bij ongewenst gedrag, maar volgens Te Brake ook als er (nog) twijfel is of daar sprake van is geweest. De vertrouwenspersoon vangt de medewerker op. Soms is het verhaal doen genoeg. Soms is er meer vereist. Het is altijd de melder die dat bepaalt. Die heeft te allen tijde de regie. “Als vertrouwenspersoon ontrafel je wat er is gebeurd. Nadat iemand zijn verhaal heeft gedaan zijn er verschillende scenario’s mogelijk. De vertrouwenspersoon kan iemand doorverwijzen naar de juiste persoon of afdeling, maar bijvoorbeeld ook meerdere melders bij elkaar brengen. Hij of zij kan iemand begeleiden in gesprekken met leidinggevenden en deze voorbereiden in de vorm van rollenspelen”, zegt Sophie Drenth, bestuurder bij De Externe Vertrouwenspersoon. “Soms begeleidt de vertrouwenspersoon iemand in het indienen van een klacht, tot aan de klachtencommissie aan toe. Er zijn dus verschillende mogelijkheden. Maar altijd geldt: de melder beslist.” Ondanks diens veelzijdige functie is de vertrouwenspersoon overigens niet degene die de casus onderzoekt of oplost. Intern of extern Ieder bedrijf dat zich beraadt op het aanstellen van een vertrouwenspersoon kan voor de vraag komen te staan: intern of extern? Oftewel: iemand van de eigen werkvloer aanwijzen, of iemand van buiten. Al kiezen steeds meer organisaties volgens Te Brake voor een combinatie. Dat is ook volgens haar de meest ideale optie. De reden daarvoor is dat je er meer mensen mee bedient, legt ze uit. “Sommige mensen die iets vervelends hebben meegemaakt vinden het fijn om iemand in vertrouwen te nemen die zelf ook bij het bedrijf werkt. Anderen willen dat juist niet. Mede daarom is het goed om intern en extern te combineren.” In het geval van een klacht en onderzoek door een klachtencommissie kan de interne vertrouwenspersoon daarnaast beschikbaar zijn voor de melder en de externe voor de beschuldigde, zoals Drenth toeGESCHREVEN DOOR - MARJOLEIN STRAATMAN
RkJQdWJsaXNoZXIy NDcxNDY5