2023 NUMMER 6 - WWW.PROMZ.NL 53 LUISTEREND OOR OP HET WERK voegt. Ook die laatste heeft recht op een vertrouwenspersoon. Heeft iemand van de eigen werkvloer de voorkeur, dan vergt dat vanzelfsprekend enige voorbereiding. De afweging wie de beste kandidaat is, vanzelfsprekend. Niet iedereen is even geschikt. Zo kan belangenverstrengeling op de loer liggen. “Om die reden raden wij het af iemand van HR aan te stellen als vertrouwenspersoon, en hetzelfde geldt voor mensen in de OR, medewerkers van een juridische afdeling in het bedrijf of diegenen die bedrijfsarts zijn. Doe je het wel, dan functioneer je met twee petten op en dat moet altijd worden voorkomen”, zegt ze. Daarnaast moet de medewerker natuurlijk worden opgeleid. Er zijn verschillende aanbieders met trajecten die volgens Te Brake nogal variëren in duur; van meerdere uren tot dagen. “Je kunt kiezen voor een opleiding die LVV-geaccrediteerd is, wat een voorwaarde is om een LVVgecertificeerde vertrouwenspersoon te kunnen worden. Welke basisopleidingen geaccrediteerd zijn kun je checken op onze website. Daar zijn overigens ook externe gecertificeerde vertrouwenspersonen te vinden die beschikken over onze certificering. Hiermee weet je dat er aan alle eisen wordt voldaan.” Eigenschappen In het werk van de vertrouwenspersoon zijn bepaalde eigenschappen en kenmerken handig en in sommige gevallen zelfs onmisbaar. Desgevraagd raadt Te Brake aan om voor iemand te gaan met minimaal hbo-denkniveau. “Dat vergroot de kans dat iemand zich staande weet te houden in enorme krachtenvelden en ook te midden daarvan strategisch kan blijven denken en handelen. Daarnaast moet de vertrouwenspersoon over empathisch vermogen beschikken en een zekere nabijheid kunnen creëren én de capaciteit hebben om de nodige afstand te bewaren”, vervolgt ze. De website van de LVV spreekt verder onder meer van een dosis lef, onafhankelijkheid, een goed gevoel voor het gedrag van mensen, reflectievermogen en het kunnen geven van heldere feedback. En dat zijn nog maar enkele kwalificaties. Ook Drenth noemt er een aantal: “Een vertrouwenspersoon moet goed in staat zijn om bepaalde zaken te kunnen filteren uit het relaas van diegene die zijn verhaal doet. Het helpt enorm als je al wat levenservaring hebt en verder natuurlijk een prettig, toegankelijk, rustig en stabiel mens bent.” Zichtbaarheid is daarnaast een belangrijke factor. Iedereen moet weten dat de vertrouwenspersoon er is, en waar. Dat geldt net zo goed voor een interne, als een externe partij. Tips Omdat de vertrouwenspersoon voor iedereen toegankelijk moet zijn, raadt Te Brake aan om ook het diversiteitsaspect mee te nemen in de keuze. “In de praktijk wordt er vaak gekozen voor witte mensen. Om ook anderen aan te spreken en de kans te vergroten dat zij naar een vertrouwenspersoon stappen, kun je ervoor kiezen om (ook) iemand aan te stellen met een andere achtergrond. Verder is het cruciaal om voor iemand te gaan die intrinsiek gemotiveerd is om het werk te doen. Vertrouwenspersoon zijn is niet niks”, zegt zij. Ook Drenth heeft nog wel wat tips voor bedrijven. Bij de inschakeling van een extern vertrouwenspersoon is het goed om als werkgever of HR-afdeling na te gaan wie de persoon is die je wordt aangeboden. “Het is verstandig om eerst te onderzoeken of diegene bij je organisatie past. En ook: wie de vervanger is bij vakantie of ziekte. Vraag naar referenties of ervaring en of de persoon in kwestie langs wil komen om zich voor te stellen aan de medewerkers. Het loont. Met de grotere vraag naar vertrouwenspersonen zijn er ook veel nieuwe spelers op de markt gekomen. Van wisselende kwaliteit.” Drenth benadrukt verder dat de vertrouwenspersoon slechts één aspect is van de veilige werkvloer. Ze wijst op de gedragscode en de verantwoordelijkheid van leidinggevenden. “Zij moeten daarop toezien. Toch hebben wij het meeste werk bij organisaties waar zij die rol niet pakken, en ongewenst gedrag in stand blijft. Daarom bieden we ook trainingen aan leidinggevenden aan.” Zetje De urgentie om een vertrouwenspersoon aan te stellen is volgens Drenth en Te Brake groot. Of dat nu vanuit verantwoordelijkheid is, in de toekomst eventueel vanuit rechtswege, of allebei. De maatschappij is veranderd. Ook al was wat er vroeger op de werkvloer werd gezegd en gedaan nog een graadje erger dan nu, zoals Drenth mensen hoort opmerken. “Mensen zijn zich tegenwoordig veel bewuster van gedrag en signaleren het sneller als ongewenst. Tegelijkertijd blijft jezelf uitspreken moeilijk. Slechts een vijfde van de mensen die ongewenst gedrag op het werk ervaart stapt ook daadwerkelijk naar een vertrouwenspersoon. Daarom is het wetsvoorstel niet alleen een logische stap, maar ook een mooi zetje voor werkgevers om werk te maken van de vertrouwenspersoon”, zegt Drenth. “Iedereen moet kunnen werken op een veilige werkplek.” www.lvvv.nl www.devp.nl Inge te Brake
RkJQdWJsaXNoZXIy NDcxNDY5