PROMZ MAGAZINE 01-2025

2025 NUMMER 2 WWW.PROMZ.NL 61 YUTONG RIJDT HET GAT DICHT DAT EUROPESE BUSFABRIKANTEN LATEN VALLEN Fred Sengers is Chinadeskundige en werkte eerder voor Incentive, Adformatie en MarketingTribune. Voor PromZ Magazine schrijft hij een serie over Chinese merken in Nederland in e-commerce, automotive, mobiele telefonie, elektronica en retail. Ik vraag de econoom of elektrisch rijden voor bussen eigenlijk wel is weggelegd. Het lijkt mij dat het bereik van de batterijen net zoals bij elektrische personenwagens een belangrijke bottleneck vormt. “Nederland is ideaal voor elektrische bussen. De afstanden op dagniveau zijn in de praktijk helemaal niet zo groot. Deze bussen kunnen eenmaal volledig opgeladen 500 kilometer rijden en dat is meer dan de gemiddelde bus in het dichtbevolkte Nederland op een dag aflegt. Bovendien zijn er genoeg stopmomenten waar tussentijds kan worden opgeladen. Er zijn in het noorden een paar lijnen waar elektrisch rijden op bezwaren stuit, zoals de bus vanuit Alkmaar over de Afsluitdijk naar Leeuwarden”, weet Luman. “In het buitenland is dat anders. Daar rijden streekbussen veel grotere afstanden en zie je dat elektrisch vervoer eigenlijk alleen in metropoolregio’s wordt ingezet. In urbane gebieden is de winst qua geluid en luchtkwaliteit natuurlijk ook het grootst. Want dat zijn de andere voordelen naast emissievrij rijden.” Netcongestie Iets anders is dat congestie op het stroomnet net zoals voor andere sectoren ook voor het openbaar vervoer een flessenhals vormt. “In het algemeen is het zo dat het net zwaar belast is en aan de grenzen van zijn capaciteit zit. Het is waar dat elektrificatie planning en fasering behoeft. Maar lokaal zijn er grote verschillen. Het is ook maar net wat je wilt. Als je een bus 24 uur per dag wilt gebruiken is snelladen een vereiste. In de huidige dienstregeling is dit niet of nauwelijks het geval. Als een bus de hele nacht stilstaat is het helemaal niet zo erg als dat een paar uur duurt.” De laadinfrastructuur is voorlopig ook het bezwaar voor elektrische touringcars. Snelladen is in grote delen van Europa vooralsnog minder ontwikkeld dan in Nederland. Maar met een bus vol toeristen wil je niet te ver omrijden en lang stilstaan om op te laden. Luman denkt daarom dat diesel daar voorlopig nog de norm blijft. Op termijn kan waterstof voor echt lange afstanden mogelijk een alternatief vormen, maar dat is nu nog duur. Ook krijgen Chinese busfabrikanten te maken met het inmiddels gebruikelijke wantrouwen dat hun producten kunnen worden gebruikt voor spionage. Natuurlijk kan in theorie iedere buspassagier worden afgeluisterd. Maar waarom zouden Chinese veiligheidsdiensten dat doen? De meeste buspassagiers keuvelen met elkaar over het weer of wat ze in het weekend gaan doen of bellen even naar huis om te vragen of er nog boodschappen moeten worden gedaan voor het avondeten. Wie echt iets te vertellen heeft dat niet voor andermans oren bestemd is zal dat niet snel in de bus doen. Tegelijkertijd drijven klimaatverandering en hoge energieprijzen de energietransitie. Daarvoor hebben we zonnecellen, windmolens en elektrische voertuigen nodig die voor een belangrijk deel uit China komen. Zeker als Europese fabrikanten de vraag niet kunnen bijbenen, kun je je afvragen of we wel zonder China kunnen. Luman: “Uiteindelijk is dat een politieke afweging. In hoeverre wil je afhankelijk zijn en wat ben je bereid te betalen om overafhankelijkheid te voorkomen? Maar evengoed is de vraag: als we de klimaatdoelstellingen willen halen; kunnen we dat überhaupt wel zonder China bereiken?” ‘In hoeverre wil je afhankelijk zijn en wat ben je bereid te betalen om overafhankelijkheid te voorkomen?’ Opmars Chinese bussen zijn kortom aan een opmars in Europa bezig en Yutong heeft sinds dit jaar ook in Nederland vaste voet aan de grond gekregen. Gezien de productieproblemen bij Europese concurrenten lijkt het erop dat Chinese fabrikanten in een gespreid bedje komen. Maar Luman ziet wel een wolkje aan de lucht: “Ik verwacht wel een pushback vanwege geopolitieke ontwikkelingen. Aan de ene kant willen we minder afhankelijk zijn van landen als China. Er zijn grote spanningen tussen de grote handelsblokken die tot prijsstijgingen kunnen leiden in de vorm van importheffingen en andere handelsbeperkingen. Dat is een sterke motivatie voor de Europese Commissie om te zeggen: buy European. En als de overheden zelf de opdrachtgever zijn, dan kunnen ze dat ook eenvoudig bereiken.”

RkJQdWJsaXNoZXIy NDcxNDY5